Dấu hiệu nhận biết trẻ đã sẵn sàng ăn dặm cực chuẩn

Các bậc phụ huynh được khuyên nên cho trẻ ăn dặm khi bé được 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, có những trẻ có thể bắt đầu chế độ ăn dặm sớm hơn hoặc muộn hơn. Nắm được những biểu hiện của bé đòi ăn dặm sẽ rất hữu ích cho cha mẹ trong việc xác định thời điểm bé có thể ăn thêm các thực phẩm khác ngoài sữa mẹ. Dưới là những dấu hiệu nhận biết trẻ đã sẵn sàng ăn dặm cha mẹ có thể căn cứ vào đó để bắt đầu bổ sung dinh dưỡng cho con nhé!

Dấu hiệu nhận biết trẻ đã sẵn sàng ăn dặm

1. Các dấu hiệu nhận biết trẻ đã sẵn sàng ăn dặm

Thông thường trẻ bắt đầu ăn dặm khi đã được 6 tháng tuổi tuy nhiên cha mẹ hãy theo dõi một số dấu hiệu dưới đây để biết trẻ đã bắt đầu ăn dặm được chưa nhé:

• Bé có thể tự ngồi cân bằng, phần đầu và cổ cứng cáp cho thấy hệ xương của bé đã dần hoàn thiện. Các bộ phận của hệ tiêu hóa cũng dần hoàn thiện để có thể đảm nhiệm được vai trò tiêu hóa thức ăn đặc thay vì hoàn toàn từ sữa mẹ.
• Cân nặng của trẻ gấp đôi so với sau khi sinh. Do đó nếu chỉ bú sữa mẹ thì trẻ sẽ không thể nhận được đủ dinh dưỡng chính vì thế cha mẹ cần phải nạp thêm dinh dưỡng cho con bằng thực phẩm bên ngoài.
• Lưỡi bé không còn phản xạ tự động đẩy vật lạ ra như trước. Đây là dấu hiệu cho thấy trẻ đã sẵn sàng tập ăn và nuốt thức ăn.
• Trẻ biết cách tự lấy thức ăn và đưa vào miệng. Đây là dấu hiệu cho thấy trẻ đói, không đủ dinh dưỡng và cần thêm thức ăn từ bên ngoài bên cạnh sữa mẹ.
• Trẻ thích thú muốn ăn thức ăn của người lớn đưa cho và biết cách lấy thức ăn và đưa và miệng.
• Trẻ biết ngoảnh đầu đi nơi khác khi không muốn bú sữa hoặc không muốn ăn.
• Trẻ có phản xạ đưa môi dưới ra phía trước để nhận thức ăn, đây là phản xạ cần thiết để cha mẹ có thể dùng thìa đút thức ăn dặm cho trẻ.

Nếu cha mẹ thấy vẫn chưa có những dấu hiệu nhận biết trẻ đã sẵn sàng ăn dặm ở trên thì hãy tiếp tục theo dõi, quan sát con cẩn thận hơn. Lưu ý theo dõi xem bé có phản xạ nuốt hay tự đẩy thức ăn ra khỏi miệng không. Nếu trẻ nuốt thức ăn xuống thì trẻ đã sẵn sàng và cha mẹ hãy tập để trẻ nuốt thức ăn thuần thục hơn. Ngược lại nếu lưỡi trẻ tiếp tục đẩy thức ăn ra, hãy chờ 1 thời gian nữa để cho trẻ tập ăn dặm lại.

Thời điểm 6 tháng không phải là tiêu chuẩn duy nhất để bắt đầu cho trẻ ăn dặm tuy nhiên thời điểm muộn nhất không vượt quá 8 tháng tuổi bởi nếu muộn quá sẽ khiến cơ thể bị chậm phát triển hơn.

2. Chế độ dinh dưỡng cho bé 6 tháng tuổi

Chế độ dinh dưỡng cho bé 6 tháng tuổi rất quan trọng để đảm bảo bé phát triển và tăng cường hệ miễn dịch. Dưới đây là một số lưu ý: 

2.1. Nên cho trẻ ăn dặm những gì?

Khi cho trẻ ăn dặm, cha mẹ nên cung cấp cho trẻ một loạt các thực phẩm để giúp trẻ đạt được các dưỡng chất cần thiết. Dưới đây là một danh sách những thực phẩm thích hợp cho bữa ăn dặm:

• Các loại rau: Bắp cải, bông cải xanh, cà rốt, rau bina, khoai tây, bí đỏ, bắp ngô, vbaby, vv…
• Các loại trái cây: Chuối, táo, lê, lựu, dứa, việt quất, dâu tây, bưởi, cam, vv…
• Các loại ngũ cốc: Gạo lứt, lúa mạch, bột yến mạch, bột mì, vv…
• Các loại protein: Thịt tươi (thịt gà, thịt lợn, thịt bò), cá tươi, đậu, hàu, trứng, vv …

Ngoài ra, cần nhớ rằng trẻ cần được cho ăn các thực phẩm giàu chất béo, chất đạm, vitamin và khoáng chất để giúp phát triển cơ bắp, xương, não bộ và hệ thống miễn dịch. Tuy nhiên, trước khi cho trẻ ăn dặm, nên đảm bảo rằng thực phẩm được lựa chọn phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng của trẻ.

2.2. Không nên cho trẻ ăn dặm những gì?

Khi cho trẻ ăn dặm, các mẹ hãy lưu ý một số thực phẩm không nên cho trẻ ăn vì chúng có thể gây hại cho sức khỏe của trẻ như:

• Mật ong: Trẻ dưới 1 tuổi có thể bị nhiễm vi khuẩn từ mật ong, do đó không nên cho trẻ ăn mật ong trước tuổi này.
• Muối: Trẻ nhỏ chưa cần lượng muối cao trong khẩu phần ăn, do đó không nên thêm muối vào thức ăn cho trẻ.
• Đường: Đường có thể gây nghiện và không có lợi cho sức khỏe, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ. Không nên thêm đường vào thức ăn cho trẻ.
• Thức ăn chứa chất bảo quản và phẩm màu nhân tạo: Những chất này có thể gây kích ứng hoặc gây hại cho hệ tiêu hóa của trẻ.
• Thức ăn có hàm lượng chất béo cao: Trẻ nhỏ cần được cung cấp chất béo để phát triển, nhưng không nên cho trẻ ăn quá nhiều thức ăn có hàm lượng chất béo cao, như mỡ động vật và các loại đồ chiên nướng.

3. Nguyên tắc thực đơn về chế độ dinh dưỡng cho bé 6 tháng tuổi

Khi thực hiện chế độ ăn dặm cho bé 6 tháng tuổi, cha mẹ cần đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc như sau: 

• Sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng chính không thể bỏ qua khi trẻ bắt đầu ăn dặm.
• Cho trẻ ăn đúng bữa, đúng thời điểm.
• Ăn từ lỏng tới đặc, từ ngọt tới mặn. 
• Ăn từ ít tới nhiều, từ một nhóm thực phẩm đến đa dạng thực phẩm. 
• Không nên ép con ăn khi không thích hay khi đã đẩy thức ăn ra. 
• Ăn theo thời gian mỗi bữa ăn, tốt nhất chỉ nên kéo dài bữa ăn khoảng 30 phút và không nên ăn quá 40 phút/bữa. 
• Hạn chế cho bé ăn những loại thực ăn cứng để tránh tổn thương hệ tiêu hóa của bé. Thay vào đó, mẹ nên cho bé ăn những loại thức ăn mềm, dễ nuốt và dễ tiêu hóa. 
• Để trẻ thích nghi từ từ với chế độ ăn dặm. Mẹ nên cho bé ăn thực phẩm loãng và sau đó tăng dần độ thô tùy với khả năng của trẻ.
• Nên dạy cho con ăn đa dạng món ăn thay vì chỉ tập trung vào một món duy nhất.
• Không nên sử dụng các loại gia vị vào các món ăn của trẻ. Hãy dùng gia vị chuyên biệt cho trẻ em. 
• Đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho trẻ thông qua các nhóm thực phẩm như chất bột, chất đạm, chất béo, các loại vitamin và khoáng chất, đặc biệt là Vitamin A, C, D, sắt, canxi, và axit béo Omega-3. Không nên cho trẻ ăn quá nhiều chất đạm chẳng hạn như thịt, cá,… cùng một lúc.  
• Lựa chọn thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. 
• Nên chú ý mỗi khi cho bé ăn các loại thực phẩm mới xem có xảy ra các hiện tượng lạ hay dị ứng nào không. 

Nên sắp xếp thời gian ăn dặm hợp lý để tạo thói quen ăn uống khoa học cho trẻ. Các bữa ăn dặm nên cách xa nhau. Hơn nữa, mẹ cần quan sát tâm trạng, khả năng ăn uống và sức khỏe của trẻ để cho con ăn dặm phù hợp, tránh thực hiện máy móc theo những quy tắc cứng nhắc.

=> Xem thêm: Thực đơn ăn dặm cho bé 6 tháng tuổi

4. Gợi ý một số món ăn dặm nhiều dinh dưỡng cho bé 6 tháng tuổi

Dưới đây là một số gợi ý món ăn dặm giàu dinh dưỡng cho bé 6 tháng tuổi:

• Cháo gạo lứt: Nấu cháo từ gạo lứt rang sơ qua để giảm gắt và tăng độ dinh dưỡng. Bạn có thể thêm nhiều loại rau để nấu cùng.
• Cháo khoai môn: Hấp khoai môn trước khi xay nhuyễn để giảm thiếu ngứa nướu của bé. Cháo khoai môn rất tốt cho sức khỏe của bé bỏi có chất béo, vitamin và chất xơ
• Cháo hạt sen: Hạt sen là nguồn chất xơ và protein tốt cho bé. Hầm hạt sen trong nước đến khi mềm rồi xay nhuyễn và pha với nước hầm.
• Cháo lưỡi heo: Nấu cháo từ lưỡi heo đã luộc mềm và xay nhuyễn. Lưỡi heo là thực phẩm giàu chất sắt và protein, giúp tăng cường sự phát triển của bé.
• Cháo cá: Nấu cháo từ cá xay nhuyễn, có thể sử dụng cá hồi, cá thu hoặc cá basa. Cá là nguồn cung cấp protein, vitamin D và Omega-3 quan trọng cho sự phát triển của hệ thần kinh của bé.
• Cháo hướng dương: Hướng dương là một trong những loại hạt giàu chất béo, protein, vitamin E và các khoáng chất như selen, magie và kẽm. Pha nước hướng dương đã luộc và xay nhuyễn để tạo ra cháo ăn dặm cho bé.
• Cháo đậu đen: Nấu cháo từ đậu đen đã luộc và xay nhuyễn. Đậu đen là nguồn cung cấp protein và chất xơ quan trọng cho sự phát triển của bé.

Lưu ý rằng trước khi bắt đầu cho bé ăn các loại thực phẩm mới, bạn nên tham khảo ý kiến ​​của bác sĩ và theo dõi phản ứng của bé để đảm bảo sự phát triển và sức khỏe tốt nhất cho bé.

Hy vọng với bài viết này sẽ giúp các mẹ có thể biết khi nào trẻ có thể ăn dặm từ đó có thể lên thực đơn hàng ngày cho bé giúp bé ăn ngon hơn, nạp đầy đủ dinh dưỡng để phát triển toàn diện.